Verbonden partijen

Ontwikkelingen
Er zijn geen relevante actuele ontwikkelingen.

Welke risico's loopt de gemeente Almelo?
Voor de EUREGIO is het Duitse recht van toepassing. Dit betekent dat voor EUREGIO niet dezelfde plichten gelden ten aanzien van bijvoorbeeld de verzending van de begroting aan de deelnemende gemeenten.
Voor de begroting 2026 betekent dit, dat deze pas wordt vastgesteld in de vergadering van het algemeen bestuur van EUREGIO in januari 2026.  De lidmaatschapsbijdrage van Almelo bedraagt voor 2025 22.000 euro.  De ledenbijdrage is uniform vastgesteld op 0,29 euro per inwoner.

Ontwikkelingen
Er zijn geen relevante actuele ontwikkelingen.

Welke risico's loopt de gemeente Almelo?
De gemeentelijke bijdrage van de deelnemende gemeenten in 2026 bedraagt totaal 16 miljoen euro.
Voor Almelo bedraagt de bijdrage voor GBTwente 2025 2,246 miljoen euro. Een stijging van slechts 16.000 euro. Voor 2026 heeft het GBT een kostenbesparing gerealiseerd van 429.000 euro . De bijdragen voor de gemeenten laten slecht een lichte stijging zijn als gevolg van de loon- en prijsindexatie.

Ontwikkelingen
De begroting van het OLCT bevat slechts de verrekening van het dividendresultaat uit de dochteronderneming Crematoria Twente B.V. (CT). De beheerskosten van de gemeenschappelijke regeling worden in mindering gebracht op het uit te keren dividend.

De gehanteerde uitgangspunten in de begroting 2026 zijn conform de besluiten van het algemeen bestuur.
In de ontwerpbegroting 2026 is vanuit CT een dividend opgenomen van 425.000 euro. Na aftrek van de kosten  
is de verwachting dat de GR OLCT afsluit met een voordelig saldo van baten en lasten van 400.000 euro. Voor de komende vier jaar is het dividend aan de deelnemende gemeenten vastgesteld op 400.000 euro.  De jaarlijkse winstuitkering van de GR OLCT aan de deelnemende gemeenten geschiedt op basis van het gemiddeld aantal crematies per gemeente over de voorgaande 4 jaar.

Welke risico's loopt de gemeente Almelo?
Het risico van OLCT beperkt zich tot het risico van dochteronderneming CT. De risico's van CT zijn van invloed op de hoogte van het dividend dat het OLCT ontvangt, voor de komende vier jaar is een vast bedrag vastgesteld. De meeste bedrijfsrisico's van CT zijn afgedekt door procedures, verzekeringen en tarieven.

Ontwikkelingen
De begroting van Samen Twente heeft in 2025 een omvang van 66,1 miljoen euro, en stijgt daarmee met  3,1 miljoen euro t.o.v. de begroting 2024. Het aandeel van de gemeentelijke bijdragen is geraamd op 43, 9 miljoen euro. Deze bijdrage is gestegen met 1,7 miljoen euro  (3,8%) t.o.v. de begroting 2025. De grootste stijging wordt veroorzaakt door het toepassen van de loon- en prijscompensatie.
De bijdrage vanuit de gemeente Almelo stijgt van 4,9 miljoen euro, na de begrotingswijziging in 2025) naar 5,1 miljoen euro in 2026.

Kerntakendiscussie
Majeure inhoudelijke opgaven en financiële knelpunten zijn voor het Algemeen Bestuur (AB) aanleiding geweest om, op initiatief van o.a. gemeente Almelo opdracht te geven tot een kerntakendiscussie. Majeure inhoudelijke opgaven en financiële knelpunten in combinatie met de financiële realiteit van het Ravijnjaar 2026 zijn hiervoor de aanleiding geweest.

Welke risico's loopt de gemeente Almelo?
Door krimp van het gemeentefonds vanaf 2026 verslechtert de financiële positie van gemeenten aanzienlijk. Om die reden is bij de besluitvorming over de begrotingen 2025 van uw organisaties, een zienswijze van de Twentse gemeenten aangenomen  waarmee de GR-en de opdracht hebben gegeven  om een aandeel in de financiële opgave te nemen bij het opstellen van de conceptbegrotingen 2026. Inmiddels hebben wij kennis genomen van de kaderbrieven van GR-en met de uitgangspunten en ontwikkelingen voor de begrotingen van 2026. Wij stellen vast dat de GR-en wel rekenschap geven aan het ravijn dat ontstaat bij de gemeenten vanaf 2026 maar de financiële invulling gering is.  

De uitkomst van de kerntakendiscussie is een belangrijke basis voor het meerjarenprogramma Samen Twente. Het nemen van besluiten over de (structurele) uitzetting van de begroting pas kan plaatsvinden als er een inhoudelijke discussie is geweest. Het AB wil dit proces uiterlijk december 2024 afronden. Dit is een krappe planning, waarbij de deadline van december 204 echter cruciaal is om eventuele wijzigingen voor 2025 nog te kunnen doorvoeren in de gewijzigde begroting 2025 en de begroting 2026. Latere afronding is daarmee niet gewenst.

Ontwikkelingen
Het aandeel gemeentelijk bijdrage voor 2026 is geraamd op 4,25 miljoen euro.  Deze bijdrage is ten opzichte van de begroting 2025 gestegen met 130.000 euro.  De grootste stijging wordt veroorzaakt door aanpassingen binnen de cao SGO en het toepassen van de loon- en prijscompensatie-spelregels van de Twentse gemeenten voor verbonden partijen.

Recreatieschap Twente beheert namens de Twentse gemeenten de recreatieparken: Het Hulsbeek (Oldenzaal), Het Rutbeek (Enschede) en Het Lageveld (Wierden). Daarnaast beheert en onderhoud Recreatieschap Twente namens de Twentse gemeenten ook 380 km recreatieve fietspaden in Twente en 10.000 km aan routes.

De bedrijfsvoering van het recreatieschap wordt uitgevoerd door de Gemeenschappelijke Regeling (GR) Samen Twente waarmee een dienstverleningsovereenkomst (DVO) is gesloten. Door de duidelijke DVO met de GR Samen Twente, en een separate administratie, blijft er een heldere en transparante scheiding tussen de financiën van het Recreatieschap Twente en de GR Samen Twente.
De begroting 2026 voor het Recreatieschap Twente wijkt inhoudelijk niet af van de programmabegroting.

Welke risico's loopt de gemeente Almelo?
De gemeentelijke bijdrage 2026 wordt verdeeld over de gemeente op basis van de inwoneraantallen (in % van totaal) per 1 januari 2025 (eigen opgave gemeenten)  Voor Almelo is dit een bedrag van 494.000 euro.
Een stijging van 17.000 euro t.o.v. 2025. Per inwoner bedraagt dit 6,63 euro.

Ontwikkelingen
Als gevolg van de liquidatie van de GR Regionaal Bedrijventerrein (RBT) neemt de gemeente Almelo bij notariële akte van overdracht, per 1 januari 2026 de activa van de gemeenschappelijke regeling Regionaal Bedrijventerrein Twente over.  Gemeente Almelo is één van de vijf deelnemers aan de Gemeenschappelijke Regeling Regionaal Bedrijventerrein Twente. De GR Regionaal Bedrijventerrein is er 1 januari 2026 geliquideerd.

Welke risico's loopt de gemeente Almelo?

Ontwikkelingen
Ontplooj heeft geen winstoogmerk en beperkt zich tot het uitvoeren van werkzaamheden van de Wet sociale werkvoorziening (Wsw), de Participatiewet en overige wettelijke taken op het gebied van de (sociale) werkvoorziening. Deze werkzaamheden worden uitgevoerd voor de gemeenten Almelo, Twenterand, Wierden, Tubbergen en Dinkelland op basis van dienstverleningsovereenkomsten. Commerciële dienstverlening aan derden wordt alleen uitgevoerd wanneer dit bijdraagt aan de doelen van Ontplooj. Met de vier gemeenten zijn dienstverleningsovereenkomsten afgesloten.

Welke risico's loopt de gemeente Almelo?
Voor de meerjarenbegroting is uitgegaan van dezelfde berekeningssystematiek zoals die op dit moment wordt gehanteerd. Doel van deze methode is een eerlijke verdeling tussen gemeenten op basis van diensten die ze afnemen en aantal medewerkers per dienst. Het resultaat van Ontplooj is na bijdrage gemeenten 0 euro.
Ontplooj ontvangt een tarief per medewerker nominaal voor de uitvoering van HR werkgeverstaken en/of
verloning. Dit tarief is gebaseerd op de directe kosten en een deel van de indirecte kosten.
De gemeenten die bijdragen betreffen: Almelo, Dinkelland, Tubbergen, Twenterand en Wierden.
De gemeenten Dinkelland, Tubbergen, Twenterand en Wierden betalen 15% opslag over de totale bijdrage ten
behoeve van potentiële frictiekosten.

Ontwikkelingen
De Stadsbank Oost Nederland voert de bancaire schuldhulpverlening uit voor onze gemeente, ‘de echte bankzaken’. De gemeente is regievoerder in deze samenwerking, conform de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening, en de Stadsbank is de uitvoerende partij.
Het dienstverleningsmodel en bekostigingsmodel is aangepast om beter aan te sluiten bij de integrale toegang en regie van de 21 gemeenten. De Stadsbank heeft de beweging gemaakt van proces- en productgericht werken naar klant- en resultaatgericht werken.

Welke risico's loopt de gemeente Almelo?
Het gemeentelijk aandeel in de begrote kosten wordt voor 75% naar rato verdeeld op basis van de afgenomen dienstverlening en de overige 25% naar rato op basis van het aantal huishoudens per gemeente. De bijdrage Almelo gaat van 1,356 miljoen euro in 2025, naar 1,390 miljoen euro in 2026.  

Ontwikkelingen
De OD Twente behandelt voor haar deelnemers (de 14 Twentse gemeenten) de aanvragen voor vergunningen in het kader van het omgevingsrecht (milieudeel en voor de provincie ook het bouwdeel), toetst meldingen, houdt toezicht op en handhaaft de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht. Daarnaast adviseert de OD Twente haar deelnemers bij de opstelling van beleid en bij specifieke ontwikkel-of uitvoeringsprojecten. In de jaarlijkse programmabegroting wordt gewerkt met een percentage voor loon- en prijsindexatie. Deze is op advies van de deelnemende gemeenten identiek aan de overige gemeenschappelijke regelingen voor 2026. De kaders hiervoor zijn door de colleges vastgesteld. Indexaties zijn gebaseerd op de CBS indexcijfers en zijn voor 2026 voor loonindexatie 1,5 % en voor prijsindexatie 4,9 %. Het definitieve uurtarief zal in de Programmabegroting 2026 worden opgenomen.

Welke risico's loopt de gemeente Almelo?
Bij de oprichting van de ODT heeft de gemeente Almelo robuust ingebracht, in tegenstelling tot aantal andere gemeenten. De inbreng van Almelo is 20.787 uur. Niet- afgenomen uren door ODT worden aan het eind van boekjaar terugbetaald. Over 2024 is er een bedrag 45.000 euro. De deelname voor Almelo bedraagt voor 2026 2,377 miljoen euro. In 2025 bedroeg de bijdrage 2,310 miljoen euro.

Ontwikkelingen
De Veiligheidsregio Twente (VRT) is de regionale samenwerkingsorganisatie op het gebied van de brandweer, incidentenbestrijding en crisisbeheersing. De VRT kenmerkt zich doordat ze kapitaalintensief en tegelijk arbeidsintensief is. Beide leveren momenteel risico's op. Materialen en prijzen voor inkoop in het algemeen zijn sterk gestegen en de schaarste op de arbeidsmarkt is een risico voor het invullen van vacant gekomen functies. Het is al een opgave om de crisisbeheersing stabiel en paraat te houden.

Welke risico's loopt de gemeente Almelo?
Er is sprake van een hoog eigenaarsbelang, 82% van de lasten wordt door de bijdrage van gemeenten gedekt. Dit is inherent aan een verplichte samenwerking zoals VRT is. Flexibiliteit is een achilleshiel; kapitaallasten (veel gebouwen, voertuigen en machines) en veel vast personeel beslaan een groot deel van de begroting. Lichte zorgen zijn er verder ook op het gebied van opdrachtgeversrelatie. Er ontbreekt een DVO, waarin de wederzijdse verplichtingen en rechten zijn vastgelegd. Dit is verklaarbaar, omdat VRT bijna uitsluitend wettelijke taken uitvoert, waarvoor niet een overeenkomst, maar de wet bepalend is.

Ontwikkelingen
Cogas voert het beheer uit van het gas- en elektriciteitsnetwerk in Almelo. Cogas werkt volop aan de warmte- en energietransitie en de veranderingen die daarmee optreden. Cogas werkt op dit moment op meerdere plekken in het verzorgingsgebied aan het verzwaren van het elektriciteitsnet. Cogas werkt mee aan haalbaarheidsonderzoeken van eventuele aanleg van lokale en/of regionale warmtenetten. Hierbij legt Cogas zich in eerste instantie toe op lokale initiatieven en schaalt eventueel op naar regionale warmte-initiatieven. Deze transitie heeft grote impact op de bedrijfsvoering en zorgt voor grote veranderingen in de investeringsbehoefte en financiële resultaten van Cogas. Cogas oriënteert zich daarom op deze toekomst en bekijkt welke bedrijfsactiviteiten hierbij passen c.q. noodzakelijk zijn. Het college wenst zicht te blijven houden op de huidige en toekomstige taken die Cogas uitvoert waarbij moet worden vermeden dat Cogas taken gaat uitvoeren waarvan het college en de gemeenteraad vinden dat deze niet tot de kerntaken van Cogas behoren.

Welke risico's loopt de gemeente Almelo?
Volgens de directie wordt Cogas geconfronteerd met enorme fluctuaties in het bedrijfsresultaat, waaraan niet-beïnvloedbare factoren ten grondslag liggen. Er is sprake van een neerwaartse liquiditeitsprognose. Hierdoor is een vast bedrag aan dividenduitkering niet langer passend, een dividenduitkering die is gebaseerd op een percentage van de winst is redelijker. Met ingang van het dividenduitkeringsjaar 2028 (gebaseerd op het nettoresultaat van het boekjaar 2027) zal het jaarlijks dividend een resultaatafhankelijk vorm krijgen.

Ontwikkelingen
Er zijn geen relevante ontwikkelingen.

Welke risico's loopt de gemeente Almelo?
De BNG bank is, naast dat ze onze huisbankier is, een solide belegging. BNG behoort tot de gezondste banken van West-Europa. Er is slechts een gering financieel risico, dat alleen optreedt als de bank omvalt. In dat geval moeten we de boekwaarde van de aandelen t.b.v. 436.000 euro afboeken. Die kans is nihil. De marktwaarde van de aandelen is een veelvoud daarvan.

Ontwikkelingen
IGM is bezig met de laatste fase van de afbouwfase. De vastgoed portefeuille is inmiddels verkocht. De gemeente is als enig aandeelhouder voornemens de resterende leningenportefeuille van IGM over te nemen. Dit dient via een collegevoorstel nog wel bevestigd te worden. Overname kan echter pas plaats vinden na afhandeling en afsluiting van een vastgoedtransactie die in het verleden heeft plaatsgevonden.

Welke risico's loopt de gemeente Almelo?
De gemeente Almelo is enig aandeelhouder en financier van de IGM, waardoor de gemeente risico loopt wanneer klanten van de IGM niet aan hun betalingsverplichtingen kunnen voldoen.

Ontwikkelingen
Het college heeft een evaluatie van het Sportbedrijf Almelo laten uitvoeren. Deze evaluatie toont aan dat de positionering van de beheer- en exploitatietaken binnen een Sportbedrijf een passend model is en van meerwaarde. Het maatschappelijk rendement is goed, Sportbedrijf Almelo is een sterk merk geworden en het is belangrijk om dit te behouden. Deze evaluatie heeft ook laten zien dat het financiële rendement voor verbetering vatbaar is.  Om het sportbedrijf weer financieel gezond en toekomstbestendig te maken, worden een aantal maatregelen in gang gezet; Het Sportbedrijf gaat 5% besparen vanaf 2025, wat neerkomt op circa 350.000 euro structureel per jaar. Deze besparing zal met name plaatsvinden op de bedrijfsvoering en overhead.  Er wordt onderzocht of vastgoedtaken efficiënter kunnen worden uitgevoerd, onder andere door meer taken bij de gemeente te beleggen. Dit zou op de langere termijn resultaten kunnen opleveren door gezamenlijke inkoop van onderhoud.

Ondanks bovengenoemde maatregelen zal er voor 2025 een financieel tekort blijven bestaan. Vanaf 2026 zal in de programmabegroting 2026 een hogere structurele bijdrage worden opgenomen, waarbij de taakstelling van een besparing van 5% bij het Sportbedrijf is neergelegd.

Welke risico's loopt de gemeente Almelo?

De gemeente heeft een dubbelrol richting het sportbedrijf. Dit kan de relatie tussen eigenaar en opdrachtgever/subsidieverstrekker op gespannen voet zetten. Door een zuivere rollenscheiding op zowel bestuurs- als ambtelijk niveau wordt rolvermenging zoveel mogelijk voorkomen. De jaarlijkse bijdrage aan het Sportbedrijf bedraagt circa 3,4 miljoen euro. Het risico voor de gemeente als aandeelhouder is relatief gering en beperkt tot de hoogte van het nominale aandelenkapitaal van deze vennootschap (totaalbedrag 18.000 euro). Voor 2026 is er door het college een structurele extra bijdrage van 300.000 euro toegekend. Het Sportbedrijf moet in hiermee in staat een sluitende begroting aan te leveren.

Ontwikkelingen
Het bestuur van Twente Milieu stelt eens per drie jaar vast of de aandeelverhouding nog passend is. Op basis van de inwoneraantallen per 01-01-2024 van de deelnemende gemeenten is een nieuwe verdeling gemaakt. Het totaal van de aandelen wijzigt niet. Voor de gemeenten Enschede, Borne en Almelo neemt het aantal aandelen per gemeente met 10 toe. De gemeente Almelo koopt 10 extra aandelen Twente Milieu om de afspraken met de andere aandeelhouders goed na te leven. De gemeente bezit nu 280 aandelen van het totaal van 2.070 uitgegeven aandelen door Twente Milieu. Dankzij deze aanpassing is de verdeling van de aandelen weer zoals afgesproken en bezit Almelo 290 aandelen Twente Milieu. Door de herverdeling van e aandelen wijzigt ook de stemverhouding. De gemeente Almelo gaat van een stemverhouding van 13,5 % naar 14 %.
 

Welke risico's loopt de gemeente Almelo?
Het risico voor de gemeente als aandeelhouder is relatief gering en beperkt zich tot de hoogte van het nominale aandelenkapitaal van deze vennootschap (totaalbedrag 127.000 euro). Het risico van Twente Milieu lijkt stabiel. Twente Milieu heeft zich in de afgelopen jaren financieel goed ontwikkeld.